خاموش کردن آتش یا اطفاء حریق مجموعه اقداماتی است که برای مقابله با آتش به وسیلهٔ خاموش کردن، کنترل یا هدایت آتش‌های ناخواسته انجام می‌گیرد. اهداف آتش‌نشانی حفاظت از سلامت افراد، جلوگیری از آسیب به اموال و حفاظت از محیط زیست است و هر سال استخدام آتش نشانی بصورت آزمون سراسری برگزار می گردد.
خاموش کردن یا اطفای حریق مهارتی بسیار فنی است که احتیاج به دوره‌های طولانی چه در زمینه‌های عمومی مانند مقابله با آتش و چه در زمینه‌های تخصصی مانند عملیات امداد و نجات دارد. به شخصی که به صورت تخصصی به مهارت‌های اطفاء حریق آشناست آتش‌نشان می‌گویند.
سازمان آتش‌نشانی یک سازمان دولتی است که در ایران زیر نظر شهرداری هر شهر فعالیت می‌کند. این سازمان وظیفه مقابله با آتش و برخی دیگر از سوانح و حوادث مانند تصادف، گیر کردن در کوهستان، چاه، آسانسور و… را بر عهده دارد.
شرح وظایف آتش نشان
در تمام کشورها از جمله ایران، وظیفه آتش‌نشانی فقط به مبارزه با حریق خلاصه نمی‌شود. سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی ایران، شرح وظایف خود را اینگونه تعریف کرده‌است:
مقابله با هرگونه آتش‌سوزی
نجات محبوس شدگان در زیر آوار ساختمان، خودروی تصادفی، آسانسور و…
مقابله و پیشگیری از سقوط اجسام و درخت از ارتفاع و احتمال خطر برای شهروندان
نجات سقوط کنندگان در چاه، کانال آب، رودخانه، سد، استخر و…
مقابله با حیوانات وحشی و موذی
نجات مصدومین حوادث چرخ گوشت، حلقه‌های فلزی، تسمه نقاله، دستگاه‌های برش و کارخانه‌ای
کلیه موارد دیگری که در آن جان و مال شهروندان در معرض خطر می‌باشد.
پیشگیری از وقوع آتش‌سوزی در کلیه تصرفات شهری
مقابله با حوادث مواد شیمیایی خطرناک (هزمت HAZMAT)
علاوه بر این، آتش‌نشانی وظایف جنبی دیگری نیز دارد که تعیین صلاحیت و ایمنی برخی شرکت‌ها، افراد و ساختمان‌ها از آن جمله‌است.
جهت دانلود سوالات آزمون استخدامی آتش نشانی کلیک کنید
تاریخچه آتش‌نشانی در ایران
نخستین شهر کشور که به تجهیزات و سازمان آتش‌نشانی مجهز شد، شهر تبریز بود. در سال ۱۲۲۱ خورشیدی،روسها در این شهر نخستین سازمان آتش‌نشانی ایران را تأسیس نمودند که برج آتش‌نشانی تبریز از یادگارهای آن دوران است. دومین و سومین واحدهای آتش‌نشانی رسمی در جنوب کشور و در شهرهای مسجد سلیمان و آبادان برای حفظ تأسیسات ایجاد شده در پالایشگاه آن شهرها تأسیس شد. سپس با توجه به ایجاد زیر ساخت‌های اقتصادی در اقصی نقاط کشور، ایجاد واحدهای اطفایی در مناطق مختلف کشور آغاز گردید که می‌توان به احداث واحدهای آتش‌نشانی (اطفائیه) در بلدیه‌های آن زمان نام برد که در قطب‌های اقتصادی و صنعتی کشور ایجاد شده و به‌طور مثال احداث پایگاه‌هایی در تهران ۱۳۰۳، قزوین ۱۳۰۳، اهواز ۱۳۰۴، بندر انزلی ۱۳۰۵، شهر رشت ۱۳۰۵،مشهد ۱۳۱۲، کرمانشاه ۱۳۱۶، زنجان ۱۳۲۷، اصفهان ۱۳۲۸، شیراز ۱۳۲۹و کرج ۱۳۴۰ نام برد.
حرفه آتش‌نشان
سازمان‌های آتش‌نشانی با هدف اصلی نجات جان و اموال انسان‌ها تشکیل شده‌اند بنابراین یک آتش‌نشان قادر است در بحرانی‌ترین شرایط محیطی و زیان آورترین شرایط کاری به یاری حادثه دیدگان بشتابد.
با توجه به آمارهای حریق و حوادث، تعداد مصدومین و فوت شدگان مأموران آتش‌نشان در طی سالیان اخیر نگران‌کننده است چرا که آتش نشانان در محیط‌های پر مخاطره‌آمیز و از جمله انفجارات به امدادرسانی و عملیات می‌پردازند، لذا آسیب‌پذیری آنان در حد بالایی است. علاوه بر این، عوارض و مخاطرات شغلی در حرفه آتش‌نشانی با بروز و تشدید انواع بیماری‌های جسمی و روانی جلوه می‌کند. بر این اساس مهم‌ترین وظیفه آتش نشانان شامل آماده باش شبانه‌روزی برای شرکت در حوادثی که جان انسان در خطر باشد، انجام عملیات نجات و امداد در حوادثی که جان حیوانی در خطر باشد، شرکت فعال در حوادث طبیعی به منظور یاری رساندن به هموطنان، اداره کردن و مهار آتش‌سوزی‌ها در صنایع و اماکن مختلف، بررسی علل حریق و حوادث در شرایط محیطی متفاوت و همراه با مخاطرات گوناگون می‌شود.
نحوه ثبت نام آزمون استخدامی آتش نشانی
سازمان آتش نشانی از زیر مجموعه های شهرداری می باشد که سالانه برای تکمیل کادر خود، اقدام به جذب نیروی انسانی می کند. برای استخدام در این سازمان، علاقه مندان باید آزمون استخدامی را انجام داده که این آزمون از طریق سایت جهاد دانشگاهی به ادرس hrtc.ir برگزار می شود. شرکت کنندگان قبل از ثبت نام، باید دفترچه استخدامی این رشته را کاملا مطالعه کرده و سپس از طریق سامانه azmoon125.tehran.ir، از طریق سامانه جهاد دانشگاهی در آزمون شرکت کنند.
دفترچه آزمون استخدام آتش نشانی
این دفترچه شامل اطلاعاتی همچون، تاریخ های مربوط به برگزاری آزمون، نحوه دریافت کارت ورود به جلسه، آزمون عملی و مصاحبه، شرایط عمومی،شرایط اختصاصی،مراحل ثبت نام، نحوه اعلام نتایج و شرایط احراز مشاغل را در برمیگیرد که داوطلبان قبل از ثبت نام در آزمون استخدامی، باید این دفترچه را مطالعه کنند و سپس با مراجعه به سامانه جهاد دانشگاهی و سایت متعلق به آتش نشانی، پس از تکمیل فرم ثبت نام آزمون استخدام، مراحل بعدی لازم برای مشغول شدن در این سازمان را، طی کند.
نحوه استخدام در سازمان آتش نشانی
علاقه مندان جهت استخدام در این شغل، می توانند در مقطع دبیرستان وارد رشته ایمنی و آتش نشانی که از زیر شاخه های کار و دانش می باشد، شوند. همچنین می توانند در دوره های کاردانی( گرایش نجات، اطفای حریق، ایمنی و حفاظت ساختمان های بلند)، کارشناسی( گرایش مدیریت عملیات و پیشگیری) و کارشناسی ارشد( گرایش ایمنی و مدیریت)، ادامه تحصیل دهند.
شرایط عمومی استخدام سازمان آتش نشانی
اعتقاد به دین اسلام یا یکی از ادیان پذیرفته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی.
پیروی از قانون اساسی جمهوری اسلامی.
داشتن تابعیت ایرانی.
نداشتن اعتیاد به مواد مخدر و استفاده از دخانیات.
دارا بودن کارت معافیت از خدمت یا پایان خدمت برای آقایان.
دارا بودن عدم سو پیشینه کیفری.
برخوردار بودن از سلامت کامل جسمانی و روانی به تاییدیه وزارت بهداشت و داشتن توانایی لازم برای انجام کار، در شغلی که در آن استخدام می شوند.
نداشتن ممنوعیت شغلی در دستگاه های اجرایی به رای سازمان های ذیصلاح.
شرایط اختصاصی استخدام سازمان آتش نشانی
دارا بودن حداقل مدرک دیپلم برای آقایان و حداقل مدرک کارشناسی رشته های عمران، مکانیک، صنایع، حقوق، روانشناسی،برق، بهداشت حرفه ای برای خانم ها و فارغ التحصیلی رشته های کارشناسی مرکز علمی و کاربردی آتش نشانی، ایمنی و خدمات شهرداری تهران.
آقایان حداقل ۱۶۵ سانتی متر قد و خانم ها حداقل ۱۶۰ سانتی متر قد داشته باشند.
سهمیه قانونی برای فرزندان شهدا، مفقودین، جانبازان ۲۵٪ به بالا و ازادگان، همسران و فرزندان رزمندگان با سابقه حداقل ۶ ماه حضور در جبهه، ارائه می شود.
مهارت های لازم جهت آتش نشان شدن
داشتن سلامت روانی و دقت.
داشتن استقامت و توان بدنی بالا.
نشان دادن عکس العمل سریع و حفظ آرامش در شرایط خطرناک.
علاقه مندی به نجات مردم از خطرات.
داشتن توان تصمیم گیری در مواجهه با شرایط مختلف پیش رو.
داشتن مهارت کار تیمی.
رعایت قوانین و دستورات موجود.
داشتن اعتماد به نفس بالا.
وظایف آتش نشان ها
وظایف مسئولان: تهیه گزارش های روزانه از عملیات ها و نظارت بر عملیات در حال انجام.
وظایف آتش نشانان: کنترل و خاموش کردن آتش، نجات مصدومان و قربانی ها از محل وقوع حادثه، کنترل کردن نشت مواد شیمیایی، حمل و نقل وسایل و تجهیزات، بازرسی ساختمان برای حصول اطمینان از رعایت شدن مسائل ایمنی در آنها.
مقابله و پیشگیری از سقوط اجسام و درخت از ارتفاع و احتمال خطر برای مردم، نجات سقوط کنندگان در چاه، کانال آب، استخر و رودخانه.
مشکلات شغل آتش نشانی
آتش نشانان بنابر شغل خود، که به صورت شبانه روزی و ۲۴ ساعته می باشد، در معرض خطرات روحی و جسمی مختلفی از جمله:
دیدن صحنه های دلخراش، در معرض خطر بودن همیشگی، عوارض وقوع انفجار در محل حادثه، احتمال ابتلا به بیماری ناشی از دود، گاز و مواد شیمیایی، انجام خدمت در کارهای شیفتی ۲۴ ساعته، عدم داشتن امنیت شغلی، صدمات فیزیکی در حین انجام وظیفه، حرارت در محل حریق، قرار میگیرند.
شرایط سنی داوطلبان استخدام مراکز آتش نشانی
داوطلبان مدرک دیپلم، حداقل ۱۸ سال و حداکثر ۲۵ سال، داوطلبان فوق دیپلم، حداقل ۲۰ و حداکثر ۳۰ سال و داوطلبان کارشناسی، حداقل ۲۵ و حداکثر ۴۰ سال سن داشته باشند.
جانبازان و فرزندانشان، آزادگان و فرزندانشان، فرزندان شهدا و فرزندان جانبازان بالای ۲۵٪، معاف از شرط سنی هستند.
برای آقایان، بدون در نظر گرفتن مدت خدمت سربازی، شرط سنی رعایت می شود. برای پدر، مادر، خواهر و برادر شهدا، به اندازه ۵ سال و برای رزمندگان به اندازه مدت حضورشان، بر شرط سنی اضافه می شود.
مدارک لازم برای ثبت نام آزمون استخدامی سازمان آتش نشانی
داوطلبان پس از اطلاع از زمان ثبت نام و مراجعه به سایت مورد نظر و مطالعه کامل دفترچه جهت کسب اطلاعات مورد نیاز برای ثبت نام در آزمون استخدامی، باید مدارک زیر را در سایت بارگزاری کند:
عکس پرسنلی داوطلب به همراه پشت نویسی اطلاعات فردی
کارت ملی، اصل شناسنامه
مدرک تحصیلی
کارت پایان خدمت یا معافیت پزشکی
مدارک لازم جهت استفاده از سهمیه ۵ درصدی ایثارگران.
چگونه از زمان ثبت نام استخدام سازمان آتش نشانی مطلع شویم؟
این سازمان، هرساله به منظور تکمیل نیروی انسانی و نیروی مورد نظر خود، از میان علاقه مندان به اشتغال در رشته های شغلی این سازمان، اقدام به برگزاری آزمون استخدام می کند. متقاضیان برای اطلاع از زمان ثبت نام، می توانند به سامانه azmoon125.tehran.ir مراجعه کرده و پس از انجام ثبت نام و شرکت در آزمون علمی و عملی و سپس مصاحبه و معاینات پزشکی، در صورت قبول شدن در تمامی مراحل و دارا بودن شرایط، شروع به کار کنند.
معرفی منابع و نمونه سوالات عمومی و تخصصی برای موفقیت در آزمون استخدامی سازمان آتش نشانی
برای سوالات عمومی، همانند بسیاری از آزمون های دیگر باید منابعی چون: فناوری اطلاعات، ریاضی و آمار، زبان و ادبیات فارسی، معارف اسلامی، اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی و حقوق اساسی و هوش و توانمندی های عمومی را، مورد توجه قرار داد.
منابع تخصصی نیز شامل، مدیریت بحران، ایمنی حوادث و آتش سوزی، پیشگیری از بروز و گسترش حریق، آیین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار، می باشند.
جهت دانلود سوالات آزمون استخدامی آتش نشانی کلیک کنید