سازمان ملی زمین و مسکن که تا پیش از ۱۵ شهریور ۱۳۷۲ با نام سازمان زمین شهری شناخته می‌شد، از شرکتهای دولتی وابسته به وزارت راه و شهرسازی است. این سازمان شرکتی است سهامی با مدت نامحدود که دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی بوده و طبق قانون تجارت، اساسنامه و مقررات مربوط به شرکتهای دولتی اداره می‌شود
تاریخچه
تا پیش از ۱۵ شهریور ۱۳۷۲ این سازمان با نام سازمان زمین شهری شناخته می‌شد و وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی بود. بعد از تغییر نام، این سازمان کماکان وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی بود تا این که در سال ۱۳۹۰ این وزارتخانه با وزارت راه و ترابری ادغام شد و وزارت راه و شهرسازی ایجاد شد؛ از آن زمان این سازمان وابسته به وزارت راه و شهرسازی است. در سال ۱۳۷۵، سه سال بعد از تغییر نام سازمان، اساسنامهٔ آن نیز تغییر کرد. بر اساس این تغییر، سازمان به شرکتی سهامی تبدیل شد، و وظایف آن نیز بازبینی شد. بر اساس این تغییرات، برخی از وظایف این سازمان عبارت است از اجرای قانون زمین شهری، تدوین برنامه‌های بخش مسکن و بسترسازی برای اجرای برنامه‌ها از طریق الگوسازی، سرمایه‌گذاری به طور مستقل یا با مشارکت بخش عمومی و خصوصی، تحصیل وام و مشارکت در ایجاد کارخانه‌های تهیه مصالح ساختمانی